โรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบเป็นหนึ่งในปัญหาสุขภาพที่พบมากในในผู้หญิงวัยทำงาน ทำให้รบกวนการใช้ชีวิตประจำวันและมีผลกระทบต่อการทำงานและคุณภาพชีวิตเป็นอย่างมาก ดังนั้นเรามาเช็กพฤติกรรมเสี่ยงและเรียนรู้วิธีป้องกันให้ห่างไกลจากโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบกัน
กระเพาะปัสสาวะอักเสบ เกิดจากอะไร?
กระเพาะปัสสาวะอักเสบ เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียในกระเพาะปัสสาวะ พบได้บ่อยในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย เนื่องจากผู้หญิงมีท่อปัสสาวะสั้นกว่าผู้ชาย จึงทำให้เชื้อโรคต่างๆ จากสิ่งแวดล้อมเข้าไปข้างในได้ง่ายกว่า เชื้อแบคทีเรียที่พบบ่อยที่สุดในกระเพาะปัสสาวะอักเสบ คือ เชื้อ Escherichia coli (E. coli) ซึ่งพบได้ตามบริเวณทวารหนักและช่องคลอดของผู้หญิง
เชื้อเหล่านี้อาจเข้าสู่กระเพาะปัสสาวะได้ผ่านการกลั้นปัสสาวะนานๆ การใช้ยาปฏิชีวนะบางชนิด การมีเพศสัมพันธ์ การตั้งครรภ์ การผ่าตัดบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ หรือโรคประจำตัวบางชนิด เช่น โรคเบาหวาน โรคนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ
สามารถแบ่งการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะออกเป็น 2 ประเภท ตามสภาวะผู้ป่วย ดังนี้
1. การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะแบบไม่ซับซ้อน (Uncomplicated urinary tract infection)
เป็นการติดเชื้อในผู้ป่วยที่มีสุขภาพแข็งแรง โดยมีโครงสร้างหรือหน้าที่ของระบบทางเดินปัสสาวะปกติ มักพบในผู้ป่วยทั่วไป เช่น ผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ ผู้ป่วยสูงอายุ ผู้ป่วยที่ใส่สายสวนปัสสาวะ เป็นต้น
อาการของการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะแบบไม่ซับซ้อน ได้แก่
การรักษาการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะแบบไม่ซับซ้อน มักใช้ยาปฏิชีวนะรับประทานเป็นเวลา 3-7 วัน
2. การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะแบบซับซ้อน (Complicated urinary tract infection)
เป็นการติดเชื้อในผู้ป่วยที่อ่อนแอหรือมีโครงสร้างและหน้าที่ของระบบทางเดินปัสสาวะผิดปกติ มักพบในผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคไตเรื้อรัง โรคหลอดเลือดสมอง ผู้ป่วยที่ใส่สายสวนปัสสาวะเป็นเวลานาน เป็นต้น อาการของการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะแบบซับซ้อน อาจรุนแรงกว่าการติดเชื้อแบบไม่ซับซ้อน อาจมีไข้ หนาวสั่น ปวดหลัง ปวดกล้ามเนื้อ ปัสสาวะเป็นหนอง เป็นต้น
การรักษาการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะแบบซับซ้อน มักใช้ยาปฏิชีวนะชนิดรุนแรงหรือฉีดยาปฏิชีวนะเข้าเส้นเลือดดำเป็นเวลานาน
นอกจากนี้ ยังสามารถแบ่งการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะตามตำแหน่งของอวัยวะที่ติดเชื้อได้อีกด้วย ดังนี้
การรักษาการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะจะพิจารณาจากประเภทและความรุนแรงของการติดเชื้อ รวมถึงปัจจัยอื่นๆ เช่น เพศ วัย โรคประจำตัว เป็นต้น
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดกระเพาะปัสสาวะอักเสบ ได้แก่
นอกจากการรักษาด้วยยาแล้ว ผู้ป่วยยังสามารถดูแลตนเองเพื่อช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดกระเพาะปัสสาวะอักเสบซ้ำได้ ดังนี้
โรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ สามารถป้องกันได้เพียงปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน แต่หากมีอาการผิดปกติควรรีบพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุและรักษาอย่างถูกต้อง อย่าซื้อยารับประทานเอง เพราะอาจส่งผลเสียมากกว่าผลดีก็เป็นได้
ติดตามความรู้ดี ๆ ได้ที่ : Life Hack Online
