โรคบ้างาน (Workaholic) คือ การทำงานที่มากเกินไป หรือเป็นการที่มีความต้องการทำงานอย่างต่อเนื่อง เกินความจำเป็น แม้ว่าความมุ่งมั่นและการทำงานหนักจะเป็นคุณสมบัติที่ดีในการพัฒนาตัวเอง แต่อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพร่างกายและจิตใจของเราได้เลยนะ
โรคบ้างาน มักเกิดขึ้น กับผู้ที่มีบุคลิกเป็นคนสมบูรณ์แบบ เจ้าระเบียบ ชอบแข่งขัน มีความทะเยอทะยาน เอาจริงเอาจัง มีความสุขจากการทำงาน มีจิตใจคิดวนเวียนอยู่กับการทำงาน และอาจจะส่งผลให้กลายเป็น ออฟฟิศซินโดรม หรือภาวะหมดไฟ (burnout Syndrome) ได้เช่นกัน
โดยนิสัยเสพติดการทำงานของชาว Workaholic แม้จะไม่ถูกจัดเป็นโรคหรือความผิดปกติทางจิต แต่ก็อาจนับรวมอยู่ในกลุ่ม “ย้ำคิดย้ำทำ” (Obsessive-Compulsive Disorder) ที่ไม่สามารถหยุดความคิดและพฤติกรรมได้
สัญญาณที่บ่งบอกว่าเรากำลังเป็น Workaholic
ด้านความคิดและอารมณ์
- หมกมุ่นอยู่กับงาน : คิดถึงงานตลอดเวลา แม้จะอยู่นอกเวลาทำงาน วางแผนงานล่วงหน้า คิดถึงงานตอนนอน หลับยากเพราะคิดถึงงาน
- ทำงานเพื่อเติมเต็มคุณค่า : รู้สึกว่าตัวเองมีค่าก็ต่อเมื่อทำงานหนัก ประสบความสำเร็จในหน้าที่การงาน รู้สึกไร้ค่าเมื่อไม่ได้ทำงาน
- กลัวความล้มเหลว : กังวลว่างานจะไม่เสร็จ กลัวทำผิดพลาด กลัวการถูกวิพากษ์วิจารณ์
- ชอบแข่งขัน : ต้องการเอาชนะคนอื่น ต้องการเป็นที่หนึ่ง ต้องการให้ผลงานได้รับการยอมรับ
- ควบคุมอารมณ์ยาก : หงุดหงิดง่าย โมโหง่าย อารมณ์แปรปรวน เมื่อไม่ได้ดั่งใจ
- เครียด วิตกกังวล : รู้สึกกดดัน รู้สึกเครียด วิตกกังวล โดยเฉพาะเมื่อไม่ได้ทำงาน
- รู้สึกเบื่อหน่ายกับกิจกรรมอื่น : ไม่สนใจกิจกรรมอื่นๆ นอกเหนือจากการทำงาน รู้สึกเบื่อหน่ายเมื่อไม่ได้ทำงาน
- ละเลยความสัมพันธ์ : ละเลยครอบครัว ละเลยเพื่อน ละเลยสุขภาพ ละเลยงานอดิเรก
ด้านพฤติกรรม
- ทำงานล่วงเวลา : ทำงานเกินเวลาโดยไม่จำเป็น ทำงานวันหยุด ทำงานตอนกลางคืน
- ทำงานหนักจนไม่มีเวลาพัก : ทำงานติดต่อกันเป็นเวลานาน โดยไม่หยุดพัก ทานอาหารกลางวันตอนโต๊ะทำงาน
- พกงานกลับบ้าน : เอาเอกสาร งาน หรืออุปกรณ์การทำงานกลับบ้าน ทำงานต่อที่บ้าน
- ติดต่อเรื่องงานอยู่เสมอ : ตรวจเช็คอีเมล ตอบข้อความ โทรศัพท์เกี่ยวกับงาน แม้จะอยู่นอกเวลาทำงาน
- อาสาทำงานเพิ่ม : เสนอตัวทำงานเพิ่ม รับงานหลายชิ้นพร้อมกัน ทำงานหนักเกินหน้าที่
- ทำงานจนกระทบสุขภาพ : ละเลยการดูแลสุขภาพ นอนดึก ทานอาหารไม่ตรงเวลา ไม่ดูแลสุขภาพกายและสุขภาพจิต
- ปฏิเสธการพักร้อน : ไม่ลาพักร้อน ไม่ใช้สิทธิลาป่วย ลางานเฉพาะกรณีฉุกเฉิน
- มีปัญหาสุขภาพ : ป่วยบ่อย อ่อนเพลีย ปวดหัว ความดันโลหิตสูง ภูมิคุ้มกันอ่อนแอ เสี่ยงต่อโรคซึมเศร้า
วิธีรับมือกับการเป็นโรคบ้างาน
- กำหนดเวลาเริ่ม – เลิกทำงานให้ชัดเจน เพื่อให้ทำงานเสร็จอย่างมีประสิทธิภาพ
- จัดลำดับความสำคัญของงาน สำคัญกว่าทำก่อน สำคัญน้อยทำหลัง ที่สำคัญ! ไม่นำกลับไปทำต่อที่บ้าน
- มีช่วงเวลาผ่อนคลายระหว่างทำงาน เช่น พักสายตา, ขยับตัว, เข้าห้องน้ำ ลองใช้เวลาพักประมาณ 5-10 นาทีในทุก 1 ชั่วโมง
- ลดระดับความเป็น Perfectionist อีกนิด ด้วยแนวคิดความผิดพลาดเป็นเรื่องปกติ
- ออกไปพบปะผู้คนรอบข้างบ้าง ใช้เวลาหลังเลิกงาน – วันหยุด ทำกิจกรรมที่ชอบชวนผ่อนคลาย
- ดูแลตัวเองด้วยการเลือกทานอาหารดี ๆ
- สุดท้าย ไม่ใช่เรื่องแปลกที่เราจะพูดคุยกับนักจิตวิทยาและจิตแพทย์
ติดตามความรู้ดี ๆ ได้ที่ : Life Hack Online
